Deurne-Borgerhout
Tabel van klassificatie der grondeygendommen
Beschrijving der gemeynte
Ligging
De gemeijnte Deurne-Borgerhout is gelegen op eene halve uur afstand ten oosten der stad Antwerpen, hoofdplaats van de provincie.
Aengrenzende gemeynten
Zij grenst ten noorden aan de gemeijnten Merxem en Schooten, ten Oosten aan Wijnegem, Wommelghem en Borsbeeek; zij paalt ten Zuijden aan die van Mortzel en Berchem, ten Westen aan het grondgebied der stad Antwerpen.
Rivieren en Beken
De beken van dezer gemeynte dienen meest tot bevochtiging der hooylanden en maken veel de grensscheyding met de naestbij gelegene gemeynten uyt. Zij wordt door geene rivieren besproeyd. Er bevind zich eene waterleyding bekend onder de naem van Herenthalsche Vaert, walke haeren oorspronk neemt aen het oostelijk gedeelte dezer gemeynte alwaar zuh door eene [...] ; by middel van een [...] gespeysd word. Zij doorsnyd Deurne-Borgerhout tot aen de grensscheyding met de stad Antwerpen. Deze waterleyding is onbevaarbaar en de gemeynte hebe myn dezelve geen ander voordeel dan dat er eenige hoeylanden door bevogtigd worden. Zij schijnt bijzonder geschikt te zijn om zoete wateren aen de stad Antwerpen te verschaffen, hetwelk tot binnen de stadsmueren door schoone [...] gelegd [...].
Groote wegen en Buertwegen
De groote weg van Antwerpen op Turnhout doorloopt deze gemeynte van het westen na het oosten. Men treft er buurtwegen wel onderhouden en in bruykbaren staat.
Ongelijkheyd van den grond
De oppervlakte van den grond is niet zeer ongelijk, de vlakten hebben hier en daar eene merkbare afdaling doch niet stijl.
Graed van vruchtbaerheyd van den grond
Den grond is van goede hoedanigheyd en word welbebouwd. Men bewerkt denzelven bij groote, middelmatige en kleijne massen. Moerassen of weijden worden er niet gevonden.
Voortbrengselen van den grond
Hare voortbrengselen bestaen in tarwe, rogge, gerst, haver, klaver, hoey, aardappelen, beestenvoeding en frocten. Koolzaed wordt er weynig geteeld en het schaerhout is er van goeden groey.
Paarden-fokkerij - vee
Er worden weynige peerden gekweekt. Dezelver getal is niet toereykend tot het gebruyk der inwooners. Het gedeelte der gras gewassen hetwelk door de paerden niet wordt verbruyckt, dient tot voedsel aan het hoornveen. Het overige word buyten de gemeynte verzonden.
Takken van nyverheyd der inwooners
Deze gemeynte, voordeelig gelegen zijnde, dient tot aengenaeme wandeling aen de stad Antwerpen, waerdoor een bijzonder bestaen aen de herbergier en andere nering doende lieden verschaft wordt. Men vind hier vele slagters welke gedeeltelijk hun vee in de nabijgelegene weyden vetten. Ook wordt er eenen aanzienlijken handel in hoornebeesten gedreven. Het schoon en aenmerkelijke tulfabriek, hetwelk door stoom bewogen word, eene zoutziederij, eene katoendrukkerij en eene lijnwaedbleekerij verschaffen werk aen vele ambagtslieden. Den landbouw word hier niet verwaarloosd, en het vertier in melk, boter en groenten brengt vele voordeelen aen dezelven toe.
Bebouwde eygendommen
Deze gemeynte is zamengesteld uyt haere hoofdplaetse of [...] gelegen op den grooten weg en nagenoeg in het midden van haer grondgebied, en uyt een gedeelte der voorsteden van Antwerpen genaemd Borgerhout. De hoofdplaetse heeft ongeveer huyzen welgebouwd.
Borgerhout is gebouwd in den smaek als stad en maekt het voornaamste gedeelte der gemeynte en zelfs van de voorsteden der stad Antweroen uyt. Men vind hier schoone en aengenaeme lustwooningen en kasteelen, benevens een ruyme en uitgestrekt tulfabriek.
Bevolking
De geheele bevolking der gemeynte bedraegt inwooners.
Grondgebruik
Bouwlanden
De bouwlanden zijn in vijf klassen verdeeld naer de onderstaende verscheydenheden.
Eerste klasse
De eerste klasse is eene zach mulle aerde, zwartbruijn van kleur, van eene ligte bewerking. De diepte der laag groeyaerde is van 30 à 40 duymen; men bouwt er voornamenlijk gerst, tarwe, rogge, klaver en ook veele groenten; men laet het land niet braeken. De hooge waerde welke men aen dezelve geeft spruyt voor uit de nabijligging van de stad. Men begroot het bunder op ƒ 55