Totstandkoming van het kadaster

In aanloop naar het formeel in werking treden van het Kadaster in Nederland, in oktober 1832, zijn heel wat werkzaamheden verricht.

Tarieven

De kadastrale tarieven zijn uitvoerig uitgewerkt. Zie ook de vindplaatsen in de archieven en de tarieven in de OAT.

• 

  gerst

• 

  haver

• 

  gerst en haver

• 

  opbrengst

• 

  opbrengst met gerst en haver

• 

  opbrengst

L^aX^I Kadaster

TARIEF van den prijs der granen en andere levensmiddelen.

JAREN 1816 tot 1826 voor

al de splitsingen van huur-contracten, zonder onderscheid, in de Noordelijke Provinciën, (Art. 15 van het reglement van 2 Januarij 1826, n° 7), en

voor alle te doene splitsingen van huur-contracten in de geheel gekadastreerde kantons van de Zuidelijke Provinciën, welke achtervolgens door den Staatsraad, Administrateur zullen worden aangewezen, tot de herleiding der schattingen, te voren vastgesteld naar de huur-contracten van 1797 tot 1809, op de huurwaarde van 1816 tot 1825, overeenkomstig het reglement van 2 Januarij 1826, n° 7, alsmede in de nog te kadastreren kantons, nadat allen, welke die operatie reeds ondergaan hebben, op de nieuwe tarieven zullen zijn overgebragt.

Jaren	Tarwe prijs van een   oude maat	Masteluin prijs van een   oude maat	Rogge prijs van een   oude maat	Gerst prijs van een   oude maat	Haver prijs van een   oude maat	Aardappelen prijs van een   oude maat	Hooi prijs van een   oude maat	Hooi prijs van een   oude maat	Stroo prijs van een   oude maat
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
TOTAAL
Tiende deel de begrooting van het middelbare jaar uitmakende
Hetzelfde middelbare jaar overgebragt in nieuwe maat. (Zie besluit van den 29 Maart 1817, Staatsblaad n° 15)

Opgemaakt en vastgesteld door mij Inspecteur van het Kadaster in de Provincie       Te       den       18 .

Deze staat zal worden opgemaakt door de zorg van de Inspecteurs in de voornaamste marktplaats van ieder arrondissement, en telkens, wanneer de aanteekeningen der marktprijzen aldaar onvolledig zijn, zullen zij dezelve volmaken op den voet, bij de artikelen 453 en 455 van de methodieke verzameling voorgeschreven.

Aangezien de prijzen der granen niet dienen zullen om de waarde der voortbrengselen van den grond in de staten van klassifikatie van iedere gemeente te berekenen, maar alleen om de leveringen in natura of pachten in levensmiddelen, die bij de huur-contracten zijn bedongen, overtebrengen tot geldswaarde, zoo zal geen aftrek worden gemaakt van kosten van vervoer naar de markt-plaatsen.

L^aX^II Kadaster

Voorbereidende werkzaamheden der schatting

TABEL van de middelbare pachtprijzen der voornaamste soorten van kultuur in de gemeenten van het kanton

Namen der gemeenten

Middelbare pachtprijs van den Nederlandschen bunder van de voornaamste soorten van bebouwing

Aanmerkingen

Volgens de, door de Beambten bij het Kadaster, ontworpene prijsbepaling, naar aan- leiding van de, per soort van bebouwing, gedane splitsing der Pacht-Contracten (art. 7 van het reglement)

Volgens de, in de verschillende gemeenten van het kanton ingewonnene berigten, bij gelegenheid hunner eerste rondreis. (Art. 8 van het reglement)

Volgens de schattingen, door de Beambten van het Kadaster vastgesteld, ten gevolge van de herziening en het onderzoek der prijzen, in de twee eerste gedeelten van dezen staat gebragt. (Art. 9 van het reglement).

Bouwlanden

Hooilanden

Weiden

Boomgaarden

Bosschen

Bouwlanden

Hooilanden

Weiden

Boomgaarden

Bosschen

Bouwlanden

Hooilanden

Weiden

Boomgaarden

Bosschen

NOTA. Ingeval de Beambten van het Kadaster van gevoelen verschillen in de bepaling der middelbare pachtprijzen, zal dat van den Inspecteur beslissend zijn, dewijl dit werk slechts het voorbereidende is van de eigenlijke waardering.

Opgemaakt en vastgesteld door mij Inspecteur van het Kadaster in de Provincie      , gezamenlijk met de ondergeteekende, tot de kadastrale werkzaamheden van dit kanton medewerkende, Controleurs en Schatters, te       den       18 .

L^aX^III Kadaster

Tabel der gekozen punten van aanhouding of voorbeelden tot de klassificatie der ongebouwde en gebouwde eigendommen van de gemeente      .

Aard der eidenommen	Klassen	Voorbeelden, gekozen tot de schatting							Waarschijnlijke zuivere opkomst der eigendommen, gekozen tot voorbeelden van de verschillende klassen		Aanwijzing der sectien, distrikten of plaatselijke benamingen waar voornamelijk de massa van iedere klasse der hoofdsoorten van bebouwing gelegen is. (Art. 17 van het reglement)	Aanmerkingen
		Aanwijzing				Namen, beroep en woonplaatsen der eigenaren en vrucht-gebruikers	Beschrijving der gebruikers of pachters	Omschrijving	Volgens de in de gemeente, tusschen de ambtenaren van het kadaster, bij de keuze der grondslagen overeenkomene bepaling (Art. 14 van het reglement)	Volgens de door de ambtenaren van het kadaster vastgestelde schattingen, naar de herziening der neven- staande uitkomsten en de vereeniging der onderrigtingen welke zij omtrent al de gemeenten des kan- tons zullen ingewon- nen hebben (Art. 16 van het reglement.)
		van de kantonnementen, distrikten of plaatselijke benamingen	van de sectie	van het nummer der sectie	van de inhouds- grootte in nederland- sche opper- vlakte maat.
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13

Tabel N° 5

Provincie      , Kanton      , Gemeente      

TABEL van klassificatie der grond-eigendommen

Tabel N° 5 bis

Provincie      , Kanton      , Gemeente      

behoort bij de instructie van den 5 Februarij 1828 N° 74 Kadaster.

TABEL van berekening der onzuivere opbrengst van de oogsten van bouw- en hooilanden, alsmede de te doene aftrekkingen, om tot de zuivere belastbare opbrengst te geraken.

Aanmerking: Deze berekening moet gevoegd worden bij de tabel van klassificatie (N° 5) voorgeschreven bij de instructie van 21 Februarij 1826 N° 15, welke bij voortduring zal moeten worden opgemaakt in den vorm van het bij gezegde instructie gevoegde model. (Al de berekeningen moeten worden gedaan in Nederlandsche maat, gewigt en munt).

Middelbare marktprijs op de markt van       pver de jaren 1812 - 1826, na aftrek der twee hoogste en twee laagste jaren.

Prijs der Nederlandsche mudde (nieuwe maat)

Prijs van 100 Nederlandsche ponden (nieuw gewigt).

Zomergerst of gerst

Tarwe

Maste- luin

Rogge

Haver

Boonen

Hooi 1e kwaliteit

Hooi 2e kwaliteit

Klaver- voeder

Klaver- zaad

Aanmerking: De Kosten van vervoer naar de markt moeten begrepen worden onder de laatste soort der hieronder vermelde aftrekkingen op de onzuivere opbrengst.

Bouwland

Meest gebruikelijke opvolging van bebouwing van iedere klasse bouwland

1e Klasse	2e Klasse	3e Klasse	4e Klasse	5e Klasse
1e jaar,	1e jaar,	1e jaar,	1e jaar,	1e jaar,
2e jaar,	2e jaar,	2e jaar,	2e jaar,	2e jaar,
3e jaar,	3e jaar,	3e jaar,	3e jaar,	3e jaar,
4e jaar,	4e jaar,	4e jaar,	4e jaar,
5e jaar,	5e jaar,	5e jaar,
6e jaar,	6e jaar,

Berekeningen der onzuivere en der zuivere opbrengst van den Nederlandschen bunder bouwland van iedere klasse.

1^e Klasse

Aftrekkingen

Bemesting en vervoer

De onzuivere opbrengst bedragende      
En het bedrag der aftrekkingen      
Blijft voor zuivere opbrengst      

De opvolging van bebouwing van   jaren zijnde, bedraagt het   gedeelte of de zuivere opbrengst van den Nederlandschen bunder      
Ronde som      

De verhouding der aftrekkingen tot de onzuivere opbrengst is   cents

2^e Klasse

Aftrekkingen

De opvolging van bebouwing van   jaren zijnde, bedraagt het   gedeelte of de zuivere opbrengst van den Nederlandschen bunder      
Ronde som      

3^e Klasse

Aftrekkingen

Volgens de gemaakte berekeningen en de vergelijkingen met de   klasse bouwland, zijn de kosten voor de 3^e klasse bepaald op      

De opvolging van bebouwing van   jaren zijnde, bedraagt het   gedeelte of de zuivere opbrengst van den Nederlandschen bunder      
Ronde som      

4^e Klasse

Aftrekkingen

Volgens de gemaakte berekeningen en de vergelijkingen met de   klasse bouwland, zijn de kosten voor de 4^e klasse bepaald op      

De opvolging van bebouwing van   jaren zijnde, bedraagt het   gedeelte of de zuivere opbrengst van den Nederlandschen bunder      
Ronde som      

5^e Klasse

Aftrekkingen

Volgens de gemaakte berekeningen en de vergelijkingen met de   klasse bouwland, zijn de kosten voor de 5^e klasse bepaald op      

De opvolging van bebouwing van   jaren zijnde, bedraagt het   gedeelte of de zuivere opbrengst van den Nederlandschen bunder      
Ronde som      

Hooilanden

1^e Klasse

Onzuivere opbrengst

De hooilanden van de 1^e klasse kunnen per Nederlandschen bunder bij de eerste maaijing, en aan nagras of daarmede gelijk staande weide, opleveren    Nederlandschen hooi van de 1^e kwaliteit, tegen   

Aftrekkingen

Kosten van onderhoud

bestaande in schoonhouden der slooten, gelijk maken der molshoopen en andere dergelijke kosten (niet begrepen onder de polderlasten) per bunder      .

2^e Klasse

Onzuivere opbrengst

   Nederlandsche ponden hooi van de    kwaliteit tegen      

3^e Klasse

Onzuivere opbrengst

   Nederlandsche ponden hooi van de    kwaliteit tegen      

4^e Klasse

Onzuivere opbrengst

   Nederlandsche ponden hooi van de    kwaliteit tegen      

Huurcontracten

Huurcontracten vormden een belangrijk uitgangspunt bij het bepalen van de kadastrale waarde een goed. Met name deze huurcontracten werden tijdens de totstandkoming zeer uitvoerig geïnventariseerd, en vervolgens ook beoordeeld op hun representativiteit. Bij twijfel over de aard van de huurcontracten voor specifieke klassen, bijvoorbeeld vanwege een pro-forma verhuur binnen familie onder de marktwaarde van het goed, werden deze huurcontracten verworpen. Er blijkt een zeer uitvoerige specificatie van dit proces te bestaan, waarbij de uitkomsten zeker niet algemeen samen te vatten zijn, maar waarbij daadwerkelijk voor alle gevallen een specifieke afweging werd gemaakt.

Pachtcontracten

Lijsten van pachtcontracten, houdende van elk contract opgave van eigenaar, pachter, notaris, datum, soort van gronden, grootte der gronden enz, 1828 - 1831.

volg-nommers	Aanwijzing van de opneming der nevensgemelde pacht-contracten		namen der			dagteekening		Jaren waarover het kontrakt loopt	Opgave uit welke soorten van grond het verpachte goed bestaat	Grootte zoo als dezelve in de akten vermeld wordt	bedrag van de pacht			aanmerkingen
	tabel van toepassing	nommers	Eigenaars of vruchtgebruikers	pachters of huurders	Notarissen voor welke de kontrakten gepasseerd zijn, en op hoedanige wijze het kontrakt is aangegaan	van het kontrakt	van deszelfs registrering, met vermelding van het kantoor				pachtprijs in geld	bedongen leveringen in natura	verdere verpligtingen
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15

Staat N° 8

TOEPASSING
van het provisionele tarief op de eigendommen, in de pachtcontracten vervat

Na het provisionele Tarief n° 7 te hebben opgemaakt, hebben de Taxateur en de Contrôleur de uitkomsten van hetzelve vergeleken met de eigendommen, in de Pachtcontracten vervat, en wel in dezer voege: Men heeft bevonden 1°., dat ten aanzien van het goed, behoorende aan den heer       verpacht bij contract van den       aan       voor       te      , het navolgende in aanmerking kwam:      

Vervolgens hetgeen uit de aangenomene Pachtcontracten is gebleken, bijeentrekkende in voege als volgt:

prijs bij de pachtcontracten bedongen

opkomst van het verpachte volgens het provisionele tarief

Eindelijk overgaande tot hetgeen van elk dier pachtcontracten moet worden afgetrokken, heb ik hetzelve bepaald, als volgt, en daarvan opgemaakt de volgende tabel:

Aard van den aftrek

Aanwijzing der contracten

Redenen van aftrek

Bedrag van den aftrek van ieder contract

Totaal van het afte- trekkene bij soorten van eigendom

De prijs de gezamenlijke pachtcontracten is      
Het bedrag van den aftrek is      
Het totaal der contracten wordt dus verminderd op      
Derzelver geheele opkomst, volgens tarief n° 7 is      
Dienvolgens is zij, vergeleken met de pachtprijzen meerder / minder de somme van      

Deze somme komt op       van het bedrag der provisionele begrootingen, en het is naar deze verhouding, dat men de 3de kolom van den hiernavolgenden staat heeft ingevuldL

Wat betreft de definitieve begrootingen, in de 4de kolom van gezegden staat gebragt, dezelve zijn vastgesteld volgens de slotsommen van het vergelijkend tableau n&deg 8^bis kantonnaal.

Soort der eigendommen	Zuivere belastbare opkomst
	Volgens het provisioneel tarief	Volgens het resultaat der huren	Volgens de definitieve begrootingen
1	2	3	4

Gedaan te       den       18 
De Taxateur,
De Controleur,

gesplitste huurkontrakten van de Gebouwde Eigendommen

Provincie      , Kanton      

Stad of gemeente       Bevolking       Zielen      .

Vergelijkende staat der huurprijzen en der voorloopige begrootingen van de gebouwde eigendommen

getal geklasseerde gebouwde percelen:      

Volg-nommer	Aanwijzingen betrekkelijk de verhuurde percelen									Aanwijzingen betrekkelijk de huurkontrakten								Vaststelling van de te doene afrekening wegens de oppervlakte der gebouwen en de ongebouwde erven				Onzuivere huurprijs alleen van gebouwde eigen- dommen, voortsprui- tende uit de aftrek- king der 22e van de 18e kolom	Van dezen prijs af te trekken ¼ (of ½) voor kosten van onderhoud en herstelling	Te vergelijkene uitkomsten		Inlichtingen belastbare waarde der gebouwen		Aanmerkingen
	Namen		Aard der eigen- dommen	Ligging						Dagtee- kening	Of de huur- kontrakten onder- handsch of voor welken Notaris zij aangegaan zijn	Kantoor alwaar de huur- kontrak- ten (ca- su quo) zijn geregis- treerd	Tijdstip waarover de huurkon- trakten heb- ben geloopen	Onzuivere huurprijs
	der eigenaren	der huurders		volgens de verdeeling der gemeente				volgens de kaart van het kadaster						voor een jaar van elk huurkontrakt			Volgens den middel- prijs der onder- scheidene hier nevens vermelde prijzen	Grootte van elk perceel	Begroo- ting per bunder volgens het voor- loopig tarief	Begrooting				Blijft voor zuiveren huurprijs der gebouwen	Zuivere opbrengst der gebouwen, volgens de vorloopige begrootingen	Volgens het kohier der belasting op het personeel na vermin- dering van de waarde der erven (22ste kolom), en het ¼ (of ½) van het ove- rige wegens kosten van onderhoud	Volgens het kohier der verponding
				Straten, plaatsen of grachten	Wijk	Nommers								Prijs in geld	Grond- belas- ting, en verdere lasten	Geheel bedrag				van elk per- ceel afzon- derlijk	der ver- eenigde perceelen af te trekken van den onzuive- ren huur- prijs
						van de wijk	der ver- pon- ding	Sectie	N°
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29

G. 7^bis

SPLITSING der huur-kontrakten en verkoop-akten van hout en gras, gebezigd voor de schatting der gemeente      

N° van den verzam lings staat der huur-kon- trakten, litt. S.	Namen der pachters, huurders, of koopers	Dagteekening van elk huur-kontrakt of akte van verkoop	Termijn van verpachting Aantal jaren, waarover de hout- hakkingen bij elke akte zijn verkocht.	Of het huur-kontrakt (of de akte van verkoop) is verleden: a. in het openbaar b. Notarieel c. onder- handsch.	Notarisse of deurwaarders, welke de akte van verhuur of verkoop hebben opgemaakt	Pachtprijs of koopprijs in geld bedongen	Verdere verplichtingen, in gelds- waarde overgebragt			Totaal
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

Bezwaar

Een eigenaar kon bezwaar maken tegen hoe zijn percelen werden getaxeerd. Dit werd formeel aangetekend en bijgehouden, inclusief een uitvoerige administratieve afhandeling, dat erg gelaagd was in de bevoegdheid van diverse ambtenaren ter zake. Uit eerdere verkenning is al gebleken dat dit proces zeer gedegen werd gevoerd, en dat de bezwaren daadwerkelijk inhoudelijk geadresseerd werden. Dit resulteerde soms in een gegrond-verklaring en aanpassing, en soms tot een ongegrond-verklaring.